“ရန်ကုန်တိုင်း မြို့နယ် ငါးခုမှ ရွေ့ပြောင်းသွားလာနေသော ကလေးများအခြေအနေ”

နေ့စွဲ ဇွန်လ ၂၈ ရက်၊ ၂၀၁၅ ခုနှစ်

ရနကြုနတြိုငြးဒသကှေီးအတှငြးရှိ မှို့နယြ ငါးခုဖှဈသော လှိုှုငြသြာယာ၊ ရှှပှညေသြာ၊ ဒေါပုံ၊ မှောကြဥကျကလာနှင့ြ လှိုငမြှို့နယမြွားအတှငြးရှိရှေ့ပှောငြးသှားလာနသေော ကလေးမွားအခှအနေကေို လေ့လာစဈတမြးကောကယြူ ခဲ့သည့ြ “လမြးဆုံးဝဝေါး” ဆိုသည့ြ စာတမြးကို United ACT အဖှဲ့က ယနေ့ထုတပြှနလြိုကသြညြ။

ထိုသုသေသနတွေ့ရှိချက်များအရ ထိုမြို့နယ်ငါးမြို့နယ်အတွင်းတွင် ပြည်တွင်းရွေ့ပြောင်းသွားလာမှုများ အထူးများပြားနေလျက်ရှိသည်ကိုတွေ့ရသည်။ မြို့နယ်ငါးမြို့နယ်သို့ ပြောင်းရွေ့လာသော ကလေးသူငယ်များနှင့် မိဘများသည် ထိုမြို့နယ်များတွင် အခြေချ နေထိုင်ကာ အတည်တကျနေထိုင်လိုသူအများစုဖြစ်သည်ကို တွေ့ရသော်လဲ တချို့သော မိသားစု များသည် နယ်စပ်ဒေသများမှတစ်ဆင့် ထိုင်းနိုင်ငံ၊ စင်္ကာပူနှင့် မလေးရှားနိုင်ငံ သို့ သွားရောက်ရန် ရည်ရွယ်၍ ခရီးတစ်ထောက်နားသည့်ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် လာသည်ကိုတွေ့ရသည်။

ပြောင်းရွေ့လာရသည့်အကြောင်းရင်းများလေ့လာရာတွင် မိသားစု၏ စီးပွားရေးအခက်အခဲကြောင့် ရေကြည်ရာ မြက်နုရာကို ပြောင်းရွေ့လာရသူအများဆုံးဖြစ်သည်ကိုတွေ့ရသည်။ ထူးခြားချက်မှာ ဧရာဝတီတိုင်းမှ ပြောင်းရွေ့လာခဲ့သော ကလေးငယ်များ၏ မိသားစုများအားလုံးသည် ၂၀၀၈ ခုနှစ် ဆိုင်ကလုံး နာဂစ်နောက်ပိုင်း စီးပွားရေးအဆင်မပြေမှုများကြောင့် ပြောင်းရွေ့လာသည်ကို တွေ့ရ သည်။

တစ်ဦးချင်းလိုက်ပြောင်းရွေ့လာရသော ကလေးများ၏ ပြောင်းရွေ့ရခြင်းအကြောင်းရင်းကို လေ့လာ ကြည့်ပါက စီးပွားရေးထက်စာလျှင် မိသားစုအတွင်းပြသနာများ၊ မိသားစုအတွင်း အိမ်တွင်းအကြမ်းဖက်မှုကြောင့် အများဆုံး ဖြစ်သည်ကို တွေ့ရသည်။

မိသားစုအလိုက်ပြောင်းရွေ့လာသော ကလေးသူငယ်များအနေဖြင့် လမ်းခရီးတွင် မိသားစုဝင်များ၏ စောင့်ရှောက်မှုကြောင့် အခက်အခဲ ကြီးကြီးမားမားမကြုံတွေ့ရကြသော်လည်း အများဆုံးကြုံရသည့် အခက်အခဲမှာ နိုင်ငံသားစီစစ်ရေးကဒ်ပြားကဲ့သို့သော သက်သေခံအထောက်အထားများမရှိသည့် ပြသနာ ဖြစ်သည်။ အများစုမှာ မှတ်ပုံတင်ကဒ်ပြားမလုပ်ဆောင်ထားခြင်း၊ ရှိသောမှတ်ပုံတင်များမှာ သဘာ၀ ဘေးဒဏ်ကြောင့် ပျက်စီးသွားခြင်းကြောင့် ထိုအခက်အခဲကြုံရခြင်းဖြစ်ကြောင်း တွေ့ရှိရသည်။ တစ်ဦးချင်း ရွေ့ပြောင်းသွားလာခဲ့သည့် ကလေးသူငယ်များမှာ လမ်းခရီးတလျောက်တွင် အခက်အခဲမျိုးစုံကို ကြုံတွေ့ရ ပါသည်။ ထိုအခက်အခဲများတွင် သွားလာသည့်နေရာကို တိတိကျကျမသိခြင်း၊ ကူညီနိုင်မည့်နေရာ၊ အစီ အစဉ်များကို မသိရှိခြင်းက အဓိကအခက်အခဲတခုဖြစ်နေလျက်ရှိသည်။ ထို့ကြောင့် ရွေ့ပြောင်း သွားလာခဲ့သည့် ကလေးသူငယ်များသည် အသုံးဝင်သော သတင်းအချက်အလက်များ မရှိခြင်း၊ မသိခြင်းကြောင်း လမ်းခရီးတွင် အသက်မသေယုံနေထိုင်ခဲ့ရခြင်း၊ လမ်းပေါ်တွင် ကြုံသလို နေထိုင်ခဲ့ရခြင်းနှင့် တစ်ချို့သောအမှုများတွင် မသမာသူများ၏ သွေးဆောင်ဖျားယောင်းမှုကို ခံခဲ့ရပြီး နောက်ထပ်အမြတ်ထုတ်မှု များကို ဆက်လက်ကြုံ တွေ့ခဲ့ရသည်။ ဥပမာအားဖြင့် လူကုန်ကူးခံရပြီး ရောင်းစားခံရခြင်း၊ စစ်သားအဖြစ် စစ်တပ်ထဲ သွင်းခံရခြင်း၊ အိမ်ဖော်အဖြစ်ရောင်းစားခံရခြင်းများကို ကိုယ်တိုင်ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့ရသူများက ပြောပြကြသည်။

အခြားနိုင်ငံများသို့ ရွေ့ပြောင်းသွားလာသည့်ကလေးသူငယ်များ အများဆုံးရင်ဆိုင်ရသည့် အခက်အခဲမှာ တဖက်နိုင်ငံကို ဖြတ်ကျော်သည့်နောက်ပိုင်း ထိုနိုင်ငံ၏ ဘာသာစကားကို တတ်ကျွမ်းခြင်း မရှိသော အခက်အခဲပင် ဖြစ်သည်။ အချို့သောကလေးသူငယ်များသည် မိမိတို့အန္တရာယ်ကျရောက်နေပြီးဟု သံသယရှိ လာသော်လဲ ထွက်ပြေးရာတွင် ဘာသာစကားမတတ်သောကြောင့် အကူအညီကို ရှာဖွေရယူရန် မဝံ့မရဲ ဖြစ်ကြောင်း ပြောဆိုခဲ့ သည်။

အနှစ်ချုပ်သုံးသပ်ရာတွင် ရွေ့ပြောင်းသွားလာနေသောကလေးများသည် အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းနေရာတစ်ခုမှ နောက်နေရာတစ်ခုသို့ ပြောင်းရွေနေထိုင်သည့်ပုံစံများရှိသလို ရန်ကုန်တိုင်း အတွင်းရှိမြို့နယ်များတွင် ခေတ္တစခန်းထောက်၍ အခြားနိုင်ငံများသို့ နိုင်ငံကျော်ဖြတ်ရွေ့ပြောင်းသွားလာခြင်း များလဲ ရှိသည်။ အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် မိသားစုလိုက်ရွေ့ပြောင်းသွားလာသောကလေးသူငယ်များရော၊ တစ်ဦးတယောက်ထဲ ရွေ့ပြောင်းသွားလာသည့် ကလေးသူငယ်များရော အဓိကကြုံရသည့်အခက်အခဲမှာ လုံခြုံစိတ်ချရသည့် သွားလာရေးဆိုင်ရာသတင်းများ၊ အသိပညာများနှင့် အကူအညီပံ့ပိုးပေးသည့် အစီအစဉ်များအကြောင်းကို သိရှိမှုမရှိခြင်းဖြစ်သလို ခရီးသွားလာရာတွင် အထောက်အထား စာရွက်စာတမ်း များ ခိုင်ခိုင်လုံလုံမရှိခြင်းကလဲ နောက်ထပ်ခြိမ်းခြောက်မှုတစ်ခုဖြစ်နေပြန်သည်။ အထူးသဖြင့် တစ်ဦးတယောက်ထဲ စွန့်စားသွားလာသည့်ကလေးများမှာ မိုမိုအမြတ်ထုတ်မှုခံရနိုင်ကြောင်း လေ့လာ တွေ့ရှိရသည်။

ယခုတွေ့ရှိချက်များသည် လှိုင်မြို့နယ်၊ ဒေါပုံမြို့နယ်၊ မြောက်ဥက္ကလာပမြို့နယ်၊ လှိုင်သာယာ မြို့နယ်နှင့် ရွှေပြည်သာမြို့နယ်များမှ ၁၀နှစ်နှင့် ၁၈ နှစ်ကြားရှိ ရွှေ့ပြောင်းကလေးသူငယ် (၇၅) ဦးအား အုပ်စုလိုက် တွေ့ဆုံမေးမြန်းခြင်း (Interviews) နည်းများသုံး၍ အသေးစိတ်မေးမြန်းခဲ့ပါသည်။ ထိုကလေးများထဲတွင် ပျံကျမိသားစုအခြေအနေနှင့် ကျူးကျော်နေထိုင်သူမိသားစုများမှ ကလေးများ၊ ပြည်တွင်းရှိ တစ်ခြားနေရာများမှ အကြောင်းအမျိုးမျိုးဖြင့် ပြောင်းရွေ့လာကာ လုပ်ငန်းခွင် ရောက်နေသော ကလေးများ၊ တစ်ခြားနေရာများ မှရောက်လာပြီး လမ်းပျော်ဖြစ်နေသည့် ကလေးများ ပါဝင်ပါသည်။ ဖြစ်ပျက်သည့် အကြောင်းအရာများမှာ ၂၀၁၃ ခုနှစ်နောက်ပိုင်းဖြစ်ပျက်ခဲ့သည့်အဖြစ်များကို အဓိက လေ့လာထားပါသည်။

ထို့ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရအနေဖြင့် ရွေ့ပြောင်းသွားလာနေရသော ကလေးများ၏ အရေးကိစ္စကို အထူးအလေးထားလုပ်ဆောင်ရန် လိုအပ်နေကြောင်း အသိပေးလိုသည်။ ထိုကြောင့် နေရပ်ရင်းမှ ထွက်ခွာ၍ ရွေ့ပြောင်းသွားလာသောကလေးများဖြစ်အောင် တွန်းအားပေးနေသည့်အဖြစ်များကို လေ့လာပြီး ရွေ့ပြောင်း သွားလာစေသည့်အကြောင်းရင်းများ ပပျောက်အောင်လုပ်ဆောင်ဖို့လိုသည်။ ထို့ပြင် ရွေ့ပြောင်းသွားလာမှု အများအပြားဖြစ်နေသည့်ရပ်ရွာများတွင် ကလေးများအပေါ် သွေးဆောင်ဖြားယောင်း၍ အမြတ်ထုတ်စော်ကား ခြင်းများကို စောင့်ကြပ်သည့် ရပ်ရွာအစီအစဉ်များကို လူထုအခြေပြုအဖွဲ့အစည်းများနှင့် ပူးပေါင်း၍ ဖော်ဆောင်ရန်၊ လုံခြုံစိတ်ချရသည့် ရွေ့ပြောင်းသွားလာမှုများဖြစ်လာအောင် သတင်းများဖြန့်ဝေခြင်းများ လုပ်ဆောင်ရန် လိုအပ်သည်။

အသေးစိတ်သိလိုပါက ဦးအောင်မျိုးမင်း – Equality Myanmar – 09 448015306 နှင့် ကိုရဲရင့်အောင် – United ACT – ၀၉ ၂၅၈၃၂၆၀၉၀ ကိုဆက်သွယ်နိုင်ပါသည်။

သုတေသနစာတမ်းရယူရန်