(၆၈) နှစ်မြောက် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လူ့အခွင့်အရေးနေ့ အထိမ်းအမှတ် ထုတ်ပြန်ကြေညာချက်
ဒီဇငဘွာလ (၁၀) ရကသွညွ လူ့အခှင့အွရေးကို လေးစားကာကှယလွိုသော လူသားမှားအတှကွ အရေးပါသောနေ့တနေ့ဖှဈသညွ။ အဘယကွှောင့ဆွိုသောွ ထိုနေ့သညွ “လူ့အခှင့အွရေးသညွ လူသား အားလုံးနှင့ွ သကဆွိုငသွညွ” “မညသွူ့ကိုမှ အကှောငွးတခုခုကှောင့ွ ခှဲခှားဆကဆွံခှငွးမရှိစရေ”ဆိုသော လူ့အခှင့အွရေး၏ အနှဈသာရသဘောတရားကို နိုငငွံအစိုးရတိုငွးနှင့ွ လူသားတိုငွးက လေးစားလိုကနွာရနွ တာဝနရွှိသညဟွု ဖှင့ဆွိုထားသည့ွ အပှညပွှညဆွိုငရွာ လူ့အခှင့အွရေးကှညောစာတမွးကို အတညပွှုပှဌာနွး နိုငခွဲ့သော နေ့ဖှဈသောကှောင့ဖွှဈသညွ။ ထိုအပှညပွှညဆွိုငရွာ လူ့အခှင့အွရေးကှညောစာတမွးကို ၁၉၄၈ ခုနှဈ ဒီဇငဘွာလ (၁၀) ရကနွေ့တှငွ ကုလသမဂအဖဲြ့ဂကှီး အတညပွှုပှဌာနွးနိုငခွဲ့သညွ။ မိမိတို့ မှနမွာနိုငငွံက ထိုကှညောစာတမွးကို ပထမဦးဆုံးထောကခွံသည့နွိုငငွံဖှဈခဲ့ခှငွးသညွ ထိုကှညောစာတမွးပါ လူ့အခှင့အွရေး မှားကို လေးလေးနကနွကွ လေးစားလိုကနွာပါမညဟွု သကသွပှသခေဲ့ခှငွးဖှဈ၏။
၂၀၁၆ ခုနှစ် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လူ့အခွင့်အရေးနေ့၏ဆောင်ပုဒ်သည် Stand Up for Someone’s Rights Today (တခြားသူအတွက် လူ့အခွင့်အရေး ဒီနေ့ကစ ရပ်တည်ပေး) ဖြစ်ပါသည်။ တချို့လူသားများသည် မိမိတို့ အပေါ် လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်ခံရပါက လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုဟု နားလည်ခံစားမိတတ်ကြသည်။ မိမိတို့အခွင့်အရေးများကို ပြန်လည်ရရှိနိုင်ရန်တောင်းဆိုလေ့ရှိသည်။ သို့သော် တခါတရံတွင် မိမိတို့ ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ တခြားသူများ၏ အခွင့်အရေးများချိုးဖောက်ခံရပါက သတိမူမိခြင်း မရှိတတ်ကြချေ။ တခြားလူ များ၏ လူ့အခွင့်အရေးချိုးူဖောက်ခံရမှုကို ကိုယ်ချင်းစာတရားဖြင့် စာနာနားလည်ပေးနိုင်မှု မရှိတတ်သူများ ရှိတတ်ကြသည်။ လူ့အခွင့်အရေးဆိုသည်မှာ မိမိနှင့် သက်ဆိုင်ကြောင်း သဘောပေါက်လက်ခံထားကြလေ့ ရှိသော်လည်း မိမိနှင့် ကွဲပြားသော တခြားသူများခံစားနေရသော လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများကို မိမိနှင့် မဆိုင်ဟု မှတ်ယူထားတတ်ကြလေ့ရှိသူများလည်း ရှိတတ်ကြသည်။
လူသားတို့သည် အသွင်အမျိုးမျိုးကွဲပြားနိုင်သော်လည်း လူသားဆိုသည့်အချက်တွင် တူညီကြပါသည်။ အားလုံးသည် လူသားမျိုးနွယ်များဖြစ်ကြပါသည်။ ထို့ကြောင့် လူသားတဦးတယောက်အပေါ် လူ့အခွင့် အရေးချိုးဖောက်ခြင်းသည် လူသားမျိုးနွယ်တခုလုံး စော်ကားခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ လူသားတယောက် အပေါ် လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်ခံနေသမျှကာလပတ်လုံး လူသားမျိုးနွယ်တခုလုံးအတွက် လုံခြုံမှု ရှိမည်မဟုတ်ပါ။ လူတယောက်၏ လူ့အခွင့်အရေးကိုလေးစားမခံရခြင်းသည် လူသားတိုင်း၏ ဂုဏ်သိက္ခာကို ထိပါးခြင်းဖြစ်ပါသည်။
ထို့ကြောင့် လူ့အခွင့်အရေးကို အမှန်တကယ်လေးစားသောသူဆိုပါက မိမိအခွင့်အရေးကို ထိမှနာ တတ်သောစိတ်ထားမျိုးနှင့်ရှိယုံဖြင့် လုံလောက်မည်မဟုတ်။ မိမိအပေါ် ချိုးဖောက်မခံရသည့် တိုင်အောင် တခြားသူများရဲ့ အခွင့်အရေးများချိုးဖောက်ခံနေရပါက လူ့အခွင့်အရေးရူထောင့်နှင့် ရူမြင်ပြီး ထိုချိုးဖောက်မှုများကို ပပျောက်အောင် လုပ်ဆောင်လိုသော စိတ်ထားမျိုးလိုအပ်ပါသည်။ သို့မှသာ လူသားမျိုးနွယ်အားလုံးကို လူသားအဖြစ်မြင်ပြီး လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများကို လူသားဆန်ဆန် ဝိုင်းဝန်းတွန်းလှန်ကာကွယ်ပေးသော လူသားများဖြစ်လာမည်ဖြစ်၏။ ထို့ကြောင့် မိမိအခွင့်အရေး ချိုးဖောက်ခံရမှ တိုက်ပွဲဝင်တောင်းဆိုသောသူမျိုးတင်မကဘဲ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်ခံနေရ သော တခြားသူအတွက်ပါ ရပ်တည်ပေးသည့် လူ့အခွင့်အရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူများဖြစ်ရန်လိုအပ်သည်။
ပြည်သူများကလဲ တခြားသူများအတွက် ရပ်တည်ပေးသောသူများဖြစ်ရန်လိုအပ်သလို ထိုစိတ်ထား များ အားကောင်းလာစေအောင် လုပ်ဆောင်ပေးရန် အစိုးရတွင်လဲ တာဝန်ရှိသည်။
ထို့ကြောင့် အစိုးရအနေဖြင့် အောက်ပါအချက်များကို လုပ်ဆောင်ပေးပါရန် တောင်းဆိုအပ်ပါသည်။
(၁) တိုင်းရင်းသားဒေသများတွင် ဖြစ်ပွားနေသော စစ်ပွဲများကို အမြန်ဆုံးရပ်တံ့ပြီး တိုင်းရင်းသား လူမျိုးများအားလုံးနှင့် အရပ်ဖက်လူ့အဖွဲ့အစည်းများပါဝင်သည့် ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်ကို အရှိန်မြှင့် အကောင်အထည်ဖော်ရန်၊
(၂) ပြည်သူတိုင်းလုံခြုံမှုရှိသည်ဟု ခံစားနိုင်ရန်အတွက် တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးကို ထိရောက်စွာ လုပ်ဆောင်ပေးရန်နှင့် လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်ခံနေရသော ပြည်သူများက အားကိုးယုံကြည်ပြီး ခိုင်မာအားကောင်းသည့် လူ့အခွင့်အရေးတိုင်ကြားမှုယန္တယားများကို ထူထောင်ပေးရန်၊
(၃) ပြည်သူများ၏ အခြေခံလူ့အခွင့်အရေးများအပေါ် ထိခိုက်ခြိမ်းခြောက်နေသော ဖိနှိပ်သည့် ဥပဒေများကို ပယ်ဖျက်၊ ပြင်ဆင်ပေးရန်၊
(၄) အမျိုးသမီး၊ ကလေးသူငယ်များနှင့် မသန်စွမ်းသူများအပါအဝင် ပိုမိုခွဲခြားဆက်ဆံခံနေရသော သူများနှင့် လူနည်းစုများအတွက် အထူးကာကွယ်ပေးသည့် ဥပဒေသစ်များကို ပြဌာန်းပြီး ထိရောက်စွာ အကောင်အထည်ဆောင်ရွက်ရန်၊
(၅) တရားစီရင်ရေးမဏ္ဍိုင် ခိုင်မာအားကောင်းစေရန်အတွက် အကတိလိုက်စားမှုများ၊ မမှန်မကန်ဆုံးဖြတ်ချက် များကို ဖော်ထုတ်အရေးယူပြီး အမှန်တရားအတိုင်း ကျင့်သုံးသည့် တရားစီရင်ရေးစနစ်ကို ထူထောင်ရန်၊
(၆) နိုင်ငံတကာ နိုင်ငံသားနှင့် နိုင်ငံရေးအခွင့်အရေး သဘောတူစာချုပ်အပါအဝင် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လူ့အခွင့်အရေးစာချုပ်များကို အမြန်ဆုံး အတည်ပြုလက်မှတ်ထိုးပြီး နိုင်ငံတကာတွင် လေးစားလိုက်နာပါမည်ဟု ကတိပေးထားသည့် အချက်များကို အမြန်ဆုံးအကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်ရန်၊
အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လူ့အခွင့်အရေးနေ့ ကျင်းပရေးကော်မတီ(၂၀၁၆ ခုနှစ်)
ဒီဇင်ဘာလ (၁၀) ရက် ၂၀၁၆ ခုနှစ်
